Ik dank de hemel dat ik niet honderd jaar eerder ben geboren, want dan had ik na drie jaar lagere school de rest van mijn leven moeten doorbrengen in een fabriek of als turfsteker, met thuis een afgetobte vrouw en negen kinderen, van wie zeker zes astmatisch, één met een onmiskenbare neiging tot de misdaad en een andere tot alcoholisme – uit wanhoop over al het onrecht. Dan sta ik er nu heel wat beter voor, en dat geldt voor heel veel mensen, in Nederland en ook daarbuiten.  

Dit alles wil niet zeggen dat ik naïef ben. Of oerdom. Ik ben christelijk opgevoed en zie ook wel dat we nog ver zijn verwijderd van het aardse paradijs, dat er nog veel ellende is en dat de mens doorgaans door eigenbelang en egoïsme wordt gedreven – ikzelf inbegrepen. Maar niet uitsluitend. Er zijn mensen die anders in elkaar lijken te zitten. Mensen die zich zo ergeren aan de voorlopige onvolmaaktheid van het bestaan, dat ze besluiten er iets aan te doen. Die zo ongeduldig zijn, op weg naar een betere wereld, dat ze de gang der dingen een handje gaan helpen.  

Ik heb dat zelf niet zo, eerlijk gezegd. Ik heb weleens een kerstboom gedragen voor een oud vrouwtje, ik koop altijd een daklozenkrant en ik zeg vaak dat het een schande is, met al die oorlogen en milieuvervuiling. Maar echt het leed te lijf, nee. Daarvoor mis ik toch overtuiging en zelfvertrouwen. Daarom heb ik ook zo veel bewondering voor de figuren die wel de handen uit de mouwen steken.  

Ik heb overigens niet de illusie dat dat altijd gebeurt uit louter menslievende overwegingen, met afzien van elk eigenbelang. Florence Nightingale hield ook erg van kruitdampen, vermoed ik. Wij zijn complexe wezens. Ik heb een diep wantrouwen tegen de wereldverbeteraars – die kunnen knap gevaarlijk zijn. Eigenlijk ben ik het niet helemaal eens met de gedachte achter het One11-initiatief van Bas Mesters. Door mensen die in stilte hun best doen de wereld een klein beetje leefbaarder te maken in de schijnwerpers te zetten, ontneem je ze ook een deel van hun onschuld en zaai je twijfel aan hun onbaatzuchtigheid. Ik moet in elk geval niks hebben van mensen die hun altruïsme van de daken schreeuwen.  

Dat de Chinees die in Nanjing zelfmoordenaars redt van de brug, zélf een internationale mediapersoonlijkheid is geworden over wie een Nederlandse schrijver zelfs bezig is een roman te schrijven, heeft ook iets treurigs. Zo maken we van de menselijke goedheid ook al een mediahype.  

Daartegenover staat dat hoop een levenselixer is en dat het goed is om te zien dat er veel grote en kleine helden zijn. Veel meer dan One11 doet vermoeden, zelfs. Helden bij de vleet, overal, op scholen en op voetbalclubs, in hoerenbuurt en Wassenaar, op bergen en in dalen, in verzorgingshuis en dorpsparochie. Het barst ervan. Overal zijn mensen die een kiezeltje verleggen in de rivier – may God bless them.

One11 laat zien dat het de goede kant opgaat met de wereld.

De laatste zin van deze column zal de eerste zijn van Wouke van Scherrenburg. Zij zet deze kettingcolumn voort en zoekt een opvolger.